Sinekkuşları Nasıl Baş Aşağı ve Geriye Doğru Uçabilir ?

Sinekkuşları Nasıl Baş Aşağı ve Geriye Doğru Uçabilir ?

Sinekkuşları muhtemelen doğanın helikopterleri olarak adlandırılmaktan usanmışlardır ama öyle olduklarını söyleyebiliriz. Hatta önce onlar var olduğu için, helikopterler teknoloji ürünü sinekkuşlarıdır diyebiliriz.

Şimdi sürprize hazır olun: Pek çok kişi sadece bir veya iki tür sinekkuşu görmüş olabilecekken, aslında 300 farklı tür vardır. Çoğu Güney Amerika tropiklerinde yaşar. Bununla birlikte sinekkuşları Orta ve Kuzey Amerika ile birlikte Alaska’ya kadar uzanan bir coğrafyada yaşayabilir. En küçük türü, yaklaşık 5 cm uzunluğunda arı sinekkuşudur; en büyüğü vücudu yaklaşık 21 cm uzunluğunda olan dev sinekkuşlarıdır ve iri bir serçe büyüklüğündedir.

Bütün sinekkuşları, petrol tabakası üzerinde gökkuşağı renkleri gibi parıldayan, göz alıcı tüylere sahiptir. Sinekkuşları, iğne gibi ince gagalarını çiçeklere gömmek için kullanır, çatalı andıran dilleriyle içlerindeki saklı tatlı nektarı alırlar. Protein ihtiyaçları için, çiçeklerin kokulu derinliklerinde gezinen minik sinekleri yutabilir veya yakınlardaki örümcek ağına takılan böcekleri kapabilirler.

Sinekkuşları hiçbir şey yapmadan dahi inanılmaz enerji harcalar. Bir sinekkuşu sessizce bir dal üzerine tünemişken, kalbi dakikada 550 kez ya da saniyede dokuzdan fazla atar. Ancak kuş havada akrobatik hareketler yaparken kalbi çıldırmışçasına dakikada 1200’den fazla atmaya başlar.

Vücudu bir sinekkuşuyla aynı oranda enerji yakan bir insanın günde 155.000 kalori alması gerekirdi. ( Bu da yaklaşık 1550 muz veya 281 hamburgere eşdeğerdir.)

Ancak sinekkuşları nektarı hamburgere tercih eder. Dolayısıyla uçup bir hamburgerciye yanaşacağına, bir çiçeğin etrafında turlamayı tercih eder. Bir helikopter nasıl bir uçağı utandıracak marifetler gösterebiliyorsa, sinekkuşları da diğer kuşları gölgede bırakarak baş aşağı ve geriye doğru uçuşlar gerçekleştirebilir.

Çoğu kuş, havaya yükselmek için kanatlarını öne ve aşağıya kuvvetlice hareket ettirerek, kanat çırparak uçar. Bir kuşun uçma kasları, insan göğüs kaslarının daha gelişmiş bir versiyonu olan pektoral kaslardır. Ancak ortalama bir kuşun yukarı vuruş kasları, kuvvetlice aşağı vuruş kaslarının sadece % 5-10’u ağırlığındadır.

Sinekkuşunun farkı ise öncelikle uçma kaslarının, vücut ağırlığının neredeyse üçte birini oluşturmasıdır. Diğer kuşlarda ise bu oran % 15-20 kadardır. ( 82 kilo ağırlığında bir vücut geliştiricisinin 27 kilo ağırlığında göğüs kasları olduğunu düşünün. ) İkincisi, yukarı vuruş kasları diğer kuşlarınkine nazaran daha kuvvetlidir. Her kuş gibi sinekkuşu da önce doğru uçmak için kanatlarını çırpar. Ancak bu kuşun kanatları, esnek omuzları sayesinde neredeyse 180 derece dönebilir.

Dolayısıyla sinekkuşu, kanatlarının açısını değiştirerek ve güçlü göğüs kaslarını kullanarak geriye doğru uçabilir. Aynı zamanda, kuyruğunu açarak ve geriye hızlı bir takla atarak, sinekkuşu baş aşağı da uçabilir. Bu pozisyonda kuşun güçlü yukarı vuruşu, aşağı vuruş hareketine dönüşmüş olur.

Son olarak bir sinekkuşu havada bir noktada sabit kalabilir. Vücudunu neredeyse dümdüz yukarı ve aşağı eğerek ve bir taraftan da kanatlarını öne ve geriye doğru hareket ettirip 8 çizerek yapar bunu.

Bu sayede vücut ağırlığını narin bir çiçeğin üzerine bırakarak bir taraftan çiçeğin nektarını emebilir. Ayrıca, bir sinekkuşu helikopter gibi dümdüz havaya kalkabilir. Yuvasına geri dönmesi için oldukça kolaylık sağlayan bir beceridir bu.

Havadaki gösterisi sırasında küçük kuş, kanatlarını saniyede yaklaşık 18-80 kez çırpar. ( Bunu akbabanın saniyede bir kez çırpışıyla kıyaslayın. )

Sinekkuşları bir kuşun vücuduyla, sineklerin uçuş numaralarına sahiptir, tıpkı bir yusufçuğun havada aynı noktada kalıp bir taraftan da ok gibi ileri atılma becerilerine sahip olması gibi… Sinekler, düz kanatlarını neredeyse eşit oranda kalkıp inecek şekilde, sekiz çizerek hareket ettirirler. Ancak kuşların kanatları, sineklerin kanatlarından çok, insan kollarına benzer. Bir sinekkuşunu bile sinekle kıyaslayamayız çünkü yapılan araştırmalar ağırlık desteğinin % 75’inin hala aşağı vuruş hareketinden geldiğini gösteriyor.

Bununla birlikte, diğer kuşların uçuş sırasında ağırlık desteklerinin neredeyse % 100’ü aşağı vuruş hareketinden gelir. Yukarı vuruş hareketindeki bu % 25’lik kaldırış, sinekkuşlarının havada bir noktada durabilmelerine yardımcı olur. Yapılan çalışmalarla, sinekkuşlarının kanatlarını yukarı doğru daha fazla kaldırabilmeleri, uçarken kanatlarını ters çevirebilmelerine bağlanmıştır.

Ancak tüm bu güzel uçuş becerilerinin bir bedeli vardır. Sinekkuşları yüksekten uçamaz ki bu, uçma yeteneğine sahip olmanın belki de en güzel tarafıdır. Bu yüzden bir dahaki sefere derin mavi gökyüzünde yüksekten uçan bir serçe gördüğünüzde, geriye doğru uçamadığı için onun adına üzülmeyin.