Okyanus ve Denizler Neden Donmaz?

Tatlı su ve göller kışın mecburen donsa da, okyanuslar inatla sıvı halde kalmaya devam eder ve dalgalar temmuzda olduğu gibi ocakta da kıyılara vurur.

Peki, nasıl? Öncelikle, büyük su kütlesi ısı rezervuarı görevi görür. Okyanuslar gölerden çok daha büyük olduğu için, daha fazla ısı tutup bu ısıyı daha uzun süre muhafaza ederler. İkincisi, okyauslar asla sabit kalmaz; gelgitler ve dalgalar buz oluşumunu zorlaştırır.

Son olarak, suyun donma noktası konusu vardır ki, sanıldığı gibi sabit değildir. Normal koşullarda, tatlı su ( musluk suyu gibi ) 0 ⁰C’de donmaya başlar. 0 ⁰C’de bazı su molekülleri sıvı halde kalmaya devam etse de, diğerleri ısı kaybedip kristalleşir. Ancak ortamın ısısı düştükçe su molekülleri daha fazla direnemez. İşte size bu küpleri!

Ancak tuz suda çözündüğünde, donma olayı kısa devre yapar. Çözünen tuz molekülleri atomlarına ayrışır: sodyum ve klor. Suyun H₂O moleküllerini çeken bu yüklü atomlar ( iyonlar ), onların etrafında toplanır. Sonuç olarak; bazı su moleküllerinin, oluşan buz kristallerine tutunmasını engellenmiş olur. Ve erime olayı her zamanki gibi devam ederken donma olayı yavaşlar.

Dolayısıyla suda çözünen tuz, donma noktasını düşürür ve deniz suyu donmadan önce yaklaşık olarak -2 ⁰C’ye ulaşmak zorunda kalır. Düşen donma noktası, okyanusun muhafaza edilen ısısı ve sürekli hareketli olan yapısı bir araya geldiğinde, tuzlu denizler çırpıntılı halini korumuş olur.

Ancak Kuzey Kutbu ve Antartika’nın buz gibi sularında, kışın yüzeyde 1 ile 5 m arasında buz oluşumu gerçekleşir.