Mars Gezegeni Neden Kırmızıdır ?

Mars Gezegeni Neden Kırmızıdır ?

Bir gece karanlık gökyüzünü tarayın. Sürekli parıldayan ve kırmızımsı ışık yayan bir ‘’ yıldız ‘’ göreceksiniz. Ancak bir yıldız değildir. Güneş ışığı altında bronzlaşan kapı komşumuz Mars gezegenidir.

Çıplak gözle baktığımızda, Güneş sistemimizdeki diğer gezegenler beyaz görünür. ( Günbatımından hemen sonra veya gün doğumundan önce parlak Venüs’ü gözünüzün önüne getirin.) Mars tek başına kırmızıdır. Antik insanların bu gezegene Roma savaş tanrısının adını vermelerinin sebebi budur.

Ancak Mars’ın kızgın olmasıyla ilgisi yoktur bunun. En azından uzun süre yağmur altında bırakılan eski bir demir tava ya da bisikletten daha öfkeli olacağını söyleyemeyiz. Mars’ın kırmızı olmasının nedeni paslı, küçük bir gezegen olmasıdır.

Mars’a inen uzay araçları tarafından gönderilen fotoğraflar, bu gezegenin Birleşik Devletler’in Arizona eyaletine oldukça benzediğini göstermektedir. Yer tabakası kayalıktır, kum tepeleri arasında yer yer gelişigüzel dağılmış kaya parçaları vardır. Yaz sabahlarında dahi, Güneş doğarken, üzerlerindeki ince buz tabakası kırmızı kaya parçalarını süsler.

Mars’ta, Dünya’da ve Ay’da olduğu gibi, kayaları oluşturan minerallerin içinde demir vardır. Buna biraz su ekler ve yeterince sıcaklık temin ederseniz, pas için gerekli reçete hazır demektir. Mars’taki kayalar üzerinde pas olması, bize Mars’ın uzun zaman önce, şu an olduğundan daha ıslak ve sıcak, atmosferinin ise daha yoğun olduğunu gösteriyor. ( aslında bakılırsa bilim insanları, Mars’ta bir zamanlar nehirlerin aktığına inanıyorlar.) Demir, oksijenle ( karbondioksit gibi suda ve Mars’în atmosferik gazlarında bulunur ) birleştiğinde pas oluşabilir.

Dünya’dan farklı olarak, Mars’ın koruyucu ozon, tabakası yoktur ve Güneş’ten gelen ultraviyole ışını, su ( H₂O) moleküllerini kolayca hidrojen ve oksijene ayrıştırabilir. Daha hafif olan hidrojen uçup gider, ancak tek başına kalan oksijen diğer elementlerle tepkimeye girerek pas oluşmasına neden olur.

NASA’da çalışan bilim insanlarına göre, Dünya’da okside olan demirden zengin mineraller, genellikle yağmur ve nehirler tarafından taşınarak göl ve okyanuslarda depolanır. Ancak Mars’ta yağmur yağmaz ve artık akan sular da yoktur.

1976 yılına Viking adlı uzay aracı Mars’a inip gezegenin toprağını analiz ettiğinde %19’unun demir oksit yani pas olduğunu bulmuştu.

Mars’ın yüzeyinin % 75’i, bu paslı parçacıklar tarafından turuncumsu kırmızı renge boyanan kumlarla kaplıdır. Mars’ın fotoğraflarında uçsuz bucaksız kırmızı çöller görünmesinin nedeni budur. Mars’ın rengini yakından görmek isterseniz; eski, paslı bir tavaya bakmanız yeterlidir.

Rüzgar kum taneciklerini Mars’ın yüzeyine yayarak, koyu gri volkanik kayaların üzerine pas katmanıyla kaplar. Dönen hortumlar havaya daha fazla kum karışmasına neden olur ve büyük toz fırtınaları bazen kontrol dışına çıkarak, gezegenin büyük kısmını kör edici kırmızı pusla kaplar.

Mars’ta Yaşam Nasıl Olurdu ?

Kırmızı Gezegen Dünya’nın yarısından biraz daha büyüktür. Mars’ın kütlesi daha küçük olduğundan, kütle çekimi de daha zayıftır. Bizim gezegenimizin yerçekiminin üçte birinden biraz daha kuvvetli olduğunu söyleyebiliriz. ( 45 kilo olan bir kişi Mars’ta sadece 17 kilo gelecektir.) Mars’ta havanın yoğunluğu çok düşüktür. Bizim atmosferimizin sadece % 1’i yoğunluğundadır. Dünya’da hava, baskın olarak azot ve  oksijenden oluşurken, Mars’ın atmosferinin % 97’si gazlı içeceklerde kullanılan karbondioksittir.