Kuyruklu Yıldız Nedir ? Kuyruklu Yıldızlar Nereden Gelir ?

Kuyruklu Yıldız Nedir ? Kuyruklu Yıldızlar Nereden Gelir ?

Kuyruklu yıldız görme şansına erişmişseniz, Güneş sistemimizin ilk zamanlarına ait yapılardan birini görmüşsünüz demektir. Bilim insanları bu ‘’ kirli kartopların ‘’ Dünya’dan ve onun kardeş gezegenlerinden daha eski bir geçmişe sahip olduklarını düşünürler.

Neden ‘’ kirli kartopları’’ olarak adlandırılırlar?

En ünlü kuyruklu yıldız olan Halley’den örnek verecek olursak, kuyruklu yıldızın buzdan çekirdeğinin büyük kısmı donmuş sudur ( yaklaşık % 80). Bunun % 15’i karbondioksit kalıntıları ve metan buzları, yanında karbon monoksit buzudur. Donmuş çekirdeği ( merkezini ) sarmalayan, toz ve kaya parçasından oluşmuş kara bir kabuktur.

Resmi olarak ‘’ kuyruklu yıldız ‘’ adını almadan önce; bu koyu, buzdan objeler Güneş sisteminin dışında kalan yapılarla bayağı vakit geçirmişlerdir. Bazı kuyruklu yıldızlar ( insan hayatından uzun sürebilse de) kısa süreli bir döngü periyoduna sahiptir. Bu kuyruklu yıldızların hareket doğrultuları onları, 200 yıl veya daha az bir süre içinde Güneş sisteminin içine doğru geri götürür. En bilinen kısa periyotlu  kuyruklu yıldız olan Halley, yaklaşık her 76 yılda bir geri gelir. Babasının omuzlarında otururken Halley’in gözlerini kamaştırdığı bir kız çocuğu, büyük nine olduğunda bu kuyruklu yıldızın geri döndüğünü görebilir.

Her 200 ile 30 milyon yıl arasında nadiren uğrayan bir kuyruklu yıldız, uzun periyotlu bir ziyaretçidir. Bilim insanlarına göre bir kuyruklu yıldızın kısa veya uzun periyodu oluşu, kısmen yolculuğuna ilk nereden başladığına bağlıdır.

Oort Bulutu ya da Kuiper Kuşağı. Kuyruklu yıldızların otobüs durakları gibi görünen bu iki nokta, onların vakit geçirip Güneş’e doğru ittirilmeleri bekledikleri yerdir.

Kuiper Kuşağı Güneş’ten 5-15 milyar km uzaklıktadır. Kozmik otobüs güzergahı üzerinde bir taş atımlık mesafe diyebiliriz. 1951’de Gerard Kuiper isimli bilim insanı, bu kalıntı şeridinin varlığını ve kısa periyotlu kuyruklu yıldızlar için bir kaynak oluşturduğunu tahmin etmişti. 1990’larda yeryüzü teleskopları ve Hubble Uzay Teleskopu nihayet doğru noktada bazı koyu objeler olduğunu görebildiler. Bilim insanları, yaklaşık 200 milyon buz parçasının, Neptün’ün ötesindeki karanlık boşlukta yol aldığını tahmin etmektedir.

Çok daha büyük olan ( aynı zamanda çok daha uzak ) uzun periyotlu kuyruklu yıldızların varlığı 1950 yılında uzay bilimci Jan Oort tarafından öne sürülmüştü. Oort Bulutu hiç görülmemiştir, ancak koyu bir hale gibi Güneş sistemimizi kaplıyor olabilir. 290 milyar km’den fazla bir alana yayılan Oort Bulutu, bir sonraki en yakın yıldıza neredeyse yolun dörtte biri kadar yakın duracak ölçüde geniş bir kuyruklu yıldız çayırıdır. ‘’ Bulut ‘’ yüzlerce veya milyonlarca km boş alanla birbirinden ayrılan, 2 trilyona kadar ‘’ kuyruksuz ‘’ kuyruklu yıldızı içine alabilir. Tıpkı her yöne doğru yayılan küçük bir inek sürüsü gibi.

Işığın aydınlatamayacağı kadar Güneş’ten uzak olan kuyruklu yıldızlar, neredeyse etraflarını saran uzay boşluğu kadar karanlıktır.

Kuyruklu yıldızlar, kütle çekimi kuvvetince çekildiklerinden Kuiper Kuşağı veya  Oort Bulutu’ndan düşerler. Kuiper kuyruklu yıldız kuşağındaki en büyük gezegenlerden birinin kütle çekimi topun yuvarlanmasını başlatabilir. Oort objeleri, Samanyolu etrafında Güneş sistemi üzerinden geçen yıldızların kütle çekimine kapılıp söz konusu alandan ayrılarak uçabilirler.

Öncesinden koyu olan kuyruklu yıldızlar, Güneş sisteminin içine yaklaşırken parıldamaya başlar. Güneş ışığı ve Güneş rüzgarı ( Güneş’ten yayılan yüklü partiküller) kuyruklu yıldızların toz parçaları ve parıldayan gazlardan kuyruk oluşturmalarına neden olurlar.

Bir kuyruklu yıldızın mancınıktan çıkmış gibi hızlanan hareketi, onu Güneş’in etrafında uzun ve yumurta şeklinde bir yörüngeye doğru fırlatabilir.

Ancak birçok kuyruklu yıldız, ısıdan ve ilk yolculuklarında sistem içinde karşılaştıkları kütlesel çekim kuvvetinden ufalanıp bir daha geri dönmez.