Kar Taneleri Nasıl Oluşur ?

Kar Taneleri Nasıl Oluşur ?

Gökyüzünde dolaşan soğuk bulutlarda, yılda 1.000.000.000.000.000.000.000.000.000’dan fazla kar kristalleri oluşur. Bir septilyon kristalin hiç bitmeyen şekil gösterisi… Bazıları yere düşüp çabucak erir veya yavaşça birikerek kümelenir ve buz tutar. Çoğu tane, soğuk bulut yuvalarından çıkıp aşağı inerken, yoldaki daha sıcak havayla karşılaştığında, sıvıya dönüşerek kaybolur.

Kar taneleri bir veya birbirine yapışmış birden fazla kristalden oluşabilir. Kışın gri renkli gökyüzünden hızla düşen büyük taneler, yüzlerce kristalin oluşturduğu kümeler olabilir. Kar ne kadar sulu ve nemli ise düşen taneler de o kadar büyük olur.

Kar kristalleri, gökyüzünün üst katmanlarındaki soğuk bulutlarda oluşur. Çok yüksek rakımlarda, hava sıcaklığı – 40 derece civarında iken, su buharı aniden buz kristallerine dönüşür. Daha aşağıdaki sıcak bulutlarda ise su buharı, sıcaklık 0 derecenin altına düştüğünde; toprak, toz, tuz ve hatta bakteriler gibi uçuşan parçacıkların etrafında donmaya başlar. Kapasitesi yüksek mikroskoplar kullanan bilim insanları, kar kristallerinin merkezlerinin gizli köşelerindeki bu parçacıkları görmüşlerdir. Dörtte üçünden fazlası yeryüzündeki minik toprak parçalarından oluşan bir kristal kümesi dahi gözlenmiştir.

Tipik bir kar kristali yaklaşık olarak 1.000.000.000.000.000.000 ( kentilyon ) su molekülü içerir. Su molekülleri birlikte donduklarında, kristal bir kafes şeklini alırlar. Bir buz kristali, temelde altı yüzü olan küçük bir altıgen prizma şeklindedir. Prizma, sütun gibi uzun veya altı kenarlı bir tabak gibi dümdüz olabilir.

Kar kristalinin şekli büyük oranda, bulutun oluştuğu bölgenin sıcaklığı ve nem oranına bağlıdır. Celtech Laboratuvarı’ndaki kar araştırma merkezine göre, plak ve yılda şekilleri -2 derecede oluşur. Sütun ve sivri iğneler – 5 derecede ortaya çıkar. Hava sıcaklığı yaklaşık – 15 dereceye düştüğünde, yeniden plak ve yıldız şeklini alır. Ve -18 derecenin altına kadar böyle devam eder. Araştırmacıların dediğine göre, nem oranı ne kadar yüksekse iğne uçları o kadar uzun ve plaklar o kadar büyük olur.

Nem oranı yüksek olduğunda, kar kristalleri daha çok yıldız şeklinde ve oyalı bir görüntüye bürünür.

Altıgenin çıkıntılı köşeleri, dondurucu soğuktaki su moleküllerini kristalin gövdesinden daha hızlı toplayınca, buzdan dallanmalar çıkıverir.

Bir büyüteçle kar kristaline bakarsanız, desen içinde desen, yıldız içinde yıldız görürsünüz. 20 yüzyılın  başlarında Vermont’ta bir çiftçi olan ‘’ Kar Tanesi ‘’ lakaplı Wilson Bentley, sonsuz çeşit ve parlayan şekilleriyle kar kristallerini fotoğraflamak istedi. Bentley büyük bir fotoğraf makinesi ve mikroskop kurarak siyah kumaş üzerine düşen kar tanelerini görüntüledi. Elde edilen inanılmaz görüntüler 1931 yılında Snow Crystals ( Kar Kristalleri ) adlı kitapta 2000’den fazla fotoğrafla basıldı. Bentley’in kitabı güncellenmiştir ve kışın en gizemli güzelliklerinden birini kalıcı hale getiren bu kitap günümüzde hala basılmaktadır.