e
sv

Hava Molekülleri Ne Kadar Küçüktür ?

1037 okunma — 28 Nisan 2020 22:55
Hava Molekülleri Ne Kadar Küçüktür e1611870633933

Hava Molekülleri Ne Kadar Küçüktür ?

Bir hava molekülünü elimizle yakalama şansımız olsaydı, avuç içimize zıplayan bir azot molekülünü de almış olurduk. Tamam, belki de zıplamıyordur fakat bu yazıyı okurken bile başımızın ( ve vücudumuzun diğer kısımlarının ) etrafında dolaşan havanın yaklaşık olarak % 78’i azottur.

Havanın içerdiği değişen su oranını bir kenara bırakacak olursak, oksijenin, hava moleküllerinin % 21 veya daha fazlasını oluşturduğunu, yani her beş hava molekülünden birinin oksijen olduğunu söyleyebiliriz. Sonuç olarak hacimsel anlamda oksijen ve azot havanın % 99’unu oluşturur.

Kalan yüzde birlik kısım büyük oranda argon adlı gazdır. Ardından % 0.004 oranla karbondioksit gelir. Sonra da, eskiden ışıklı tabelalarda kullanılan neon atomları gelmektedir. Helyum ( uçan yaş günü balonlarını aklınıza getirin ) metan ( bataklık gazı ), kripton, hidrojen, azot oksit ( kahkaha gazı da denir ), ksenon, ozon, iyot ve amonyak, havadaki diğer gazlardır.

Hava molekülleri karahindiba çiçeğinin tüy topları gibi tembel dolaşmaz. Saatte 1100 ile 4800 km hızla etrafımızda sürekli devimim halindedir. En yaygın olanlardan en egzotik olanlarına kadar, gaz moleküllerinin havada eşit olarak birbirine karıştığını söyleyebiliriz ( ki ozonun büyük kısmı, yaklaşık 24 km kadar yukarıda, ince bir katman içinde, konsantre halde bulunur, buna rağmen dağılım eşittir). Hava molekülleri birbirinden çok farklı olmasına rağmen, ortak bir noktaları vardır. Hepsi inanılmaz derecede incedir.

Moleküller üzüm salkımı misali, atomların bir araya gelmesinden oluşur. Ne kadar çok atom bir araya gelirse, molekül de o kadar büyük olur ( Bir su molekülünün iki hidrojen ve bir oksijen atomu  vardır. DNA gibi büyük moleküller milyonlarca atomdan oluşur).

Örneğin bir azot molekülü, sadece iki azot atomundan oluşur. Aynı şekilde bir oksijen molekülü iki oksijen atomundan oluşur. Her bir hava molekülünün büyüklüğü bir santimetrenin 254 milyonda biri ile 50 milyonda biri arasında değişir. ( Cetvel üzerinde bir cm 10 kısma bölünür. Şimdi bir cm’yi 254 milyon küçük parçaya böldüğünüzü düşünün. Demek ki bu yüzden nefes alıp verirken burnumuza girip çıkan hava moleküllerini göremiyoruz.)

Önerilen Konu:   Bilimsel Yöntemler Nelerdir?

Çıplak gözle göremememize rağmen, moleküllerin ne kadar küçük olduklarını zihin gözümüzle algılayabiliriz. In Life Beyond Earth ( Yeryüzünün Ötesindeki Yaşam ) adlı eserde Gerald Feinberg ve Robert Shapiro adlı bilim insanları hava moleküllerini tuz kristalleriyle karşılaştırmayı önermişlerdir.

Masa üzerine biraz tuz serpiştirin ve bir taneciği diğerlerinden ayırın. Şimdi Harikalar Diyarı’ndaki Alce gibi gittikçe küçüldüğünüzü hayal edin. Siz küçülmeye devam ettikçe tuz kristali gözlerinizin önünde büyümeye başlar. Önce bir oyuncak ev büyüklüğüne ulaşır ve ardından da gerçek bir evin büyüklüğüne geliverir.

Daha da küçülün, ta ki tuz kristali tepenizde bir gökdelen gibi uzanana kadar. En sonunda gökdelen öylesine büyür ki artık tepe noktasını göremez hale gelirsiniz.

Küçülme son bulunca etrafınıza bir göz gezdirin. Sakız büyüklüğünde nesneler birdenbire başı ve sonunu göremeyeceğiniz büyüklüğe ulaşmıştır. Uzanıp yakalamaya çalışın. Avuç içlerinizde tıkırdayan şeyler hava molekülleridir. Tuz kristali ise Özgürlük Heykeli’nden yüz kat daha uzun olarak karşınızdadır.

  • Site İçi Yorumlar

En az 10 karakter gerekli