Charles Goodyear Kimdir? Hayatı ve İcatları Hakkında Bilgiler

Amerikalı Charles Goodyear New Haven, Connecticut’da 1800 yılında doğmuştur. 6 kardeşin en küçüğü olan Charles, evde eğitim almış daha sonra da babasının Connecticut Naugatuck’daki düğme fabrikasına ortak olarak burada çalışmaya başlamıştır. Bu fabrikada fildişi ve metal düğmelerin yanı sıra çeşitli tarımsal alet edevat da üretmiştir. 1816’da buradan ayrılan Charles, Philadelphia’ya hırdavatçılık işini öğrenmeye gitmiş ve 21 yaşına kadar burada çalışmış ve daha sonra yeniden Connecticut’a dönmüştür. Burada babasının Naugatuck’taki işyerinde ortak olarak çalışmaya başlamıştır. İşlerini geliştiren Goodyear, fabrikada sadece düğme değil çiftçilerin çok memnun kaldıkları tarımsal aletler de üretmeye başlamış ve bu ortaklık 1830’da işlerin tersine gitmesine kadar devam etmiştir.

1826’da ailesi Philadelphia’ya taşınan Goodyear orada bir hırdavat dükkanı açmıştır. O sırada tüm tarımsal aletler İngiltere’den ithal edildiğinden işi çok iyiye gitmiştir. Ancak 1829-1830’da sağlığı bozulan Goodyear, dispepsiye yakalanmıştır. Birçok işyerinin batmasıyla kendi firması da zor durumda kalmıştır. Ancak o bu süreç içinde sürekli olarak kendisini bu durumdan kurtaracak büyük bir icat yapmanın peşinde olmuştur.

1831 – 1832 yılları arasında elastik zamk ile ilgili olan her şeyi gazetelerden çok dikkatli takip etmeye başlamıştır. O sırada Boston’daki Roxbury Rubber şirketi bir süredir zamk ile deneyler yapıyordu. Burası büyük bir fabrikaydı ve ülkenin her yerine mallarını dağıtıyordu. Goodyear’in ilk dikkatini çeken Ruxbury’nin bu ürünleri olmuştur. Bunun üzerine hemen New York’a gitmiş ve kullanılan tüpün etkili olmadığını ve iyi yapılmamış olduğunu tespit etme imkanı bulmuştur. Bunun üzerine Philadelphia’ya geri dönüp bazı tüpler yapmış ve bunları New York’a getirerek Roxbury Rubber Şirketi’nin müdürüne göstermiştir. Müdür Goodyear’a işin çok zor bir durumda olduğunu ve onun ürünlerinin kalitesinin test edilmesi için bir yıl geçmesi gerektiğini söylemiştir. Ardından da Goodyear’ı iyi kalitede olduğu düşünülen binlerce dolarlık ürünleri iade edilmeye başladı, yaptığı zamk çürüdü. Bunun üzerine Goodyear zamk üzerinde deneyler yapmaya başladı. Ancak bu çalışmalar nedeniyle çok borç alan Goodyear, Philadelphia’ya dönünce bu borçları yüzünden hapse girdi. Ancak bu arada üstünde çalıştığı zamkın yapışkanlığından ısıtarak kurtulmayı da başarmıştı. Böylece esas sırrı bulmuş olduğunu düşünen Goodyear keşfini geliştirmek için New Haven’a gitti. İlk yaptığı şey ayakkabılar oldu. Karısının ve çocuklarının yardımı ile evini üretim için kullandı ama bu şekilde ürettiği zamkın tekrar yapışkan hale dönüştüğünü görmesi pek uzun sürmedi. Kredi verenlerin artık umudu kalmamıştı ve artık bu kişiler araştırma yapması için verdikleri desteği çektiler.

Ama Goodyear deneylerini durdurmayı düşünmemiş bu hayalinden vazgeçmemiştir. Evdeki mobilyaları satıp ailesini daha sessiz bir yere yerleştirerek New York’a gitmiş ve bir arkadaşının da yardımlarıyla deneylerine devam etmiştir. Fakat bu deneyleri sırasında nitrik asit ve kurşun oksit gibi ağır kimyasallara maruz kaldığından sağlığı olumsuz etkilenmiş hatta bir keresinde laboratuvarda çıkan gaz nedeniyle boğulma tehlikesi geçirmiştir.

Yeni bir iş ortağı bulan Goodyear bir fabrika açıp kumaş, kauçuk ayakkabılar ve çeşitli kauçuk eşyalar üretmeye başlamıştır. 1836’da Amerikan hükümeti için posta çantalarını bu metotla üretmek konusunda sözleşme yapmıştır. Ama kauçuk kumaş yüksek ısılarda işe yaramıyordu. Bu sırada Staten Adası’nda özel makinaları olan büyük bir fabrika kurmuş ve ailesini buraya taşımıştır. Ancak tam her şey düzelmiş gibi gözükürken 1837 paniği tüm mal varlığını silip süpürmüştür.

Bundan sonra Boston’a gitmiş ve J. Haskins ile tanışmıştır. Goodyear daha sonra kauçuk ayakkabı yapmak için yeni metot geliştirmiş ve patent almıştır. Bu patenti Rhode Island’daki Providence Şirketi’ne satmıştır fakat yaptığı kauçuk eşyalar sürekli yapışkanlaşmış, sıcak ve soğuk havalara dayanıklılık göstermemiştir. Bu nedenle de üreticiler mallarını geri iade etmişlerdir.

1837’de Roxbury kauçuk fabrikasında çalışmış olan Nathaniel Hayward ile tanışmıştır. Hayward’ın kauçuk üretiminde sülfür kullandığını söylemesi üzerine 10 yıldan beri ham kauçuğu daha sağlam ve elastik hale getirmenin çarelerini arayan Goodyear hemen Hayward’ın fikirlerine yönelmiştir. Onun için bu konu bir takıntı halini aldığından ve sürekli olarak hint kauçuğunu aşırı sıcak ve soğuğa dayanabilecek bir metot bulmaya çalıştığından Hayward’dan satın aldığı işlem hakkıyla yeniden çalışmalara başlamıştır.

Goodyear’ın aklına doğal kauçuğu ısıtmak ve sülfürle karıştırıp vulkanize kauçuk üretmek fikri gelmiştir. Bilindiği gibi ağaçtan elde edilen ham kauçuk, hemen sertleştiği için şekil vermeye uygun değildir. Nitekim Goodyear’ın temel sorunu da sertleşmiş kauçuğu yumuşatamamak ve şekil verememekti. Bu neden kauçuk ağacının öz suyunu kükürt ile birlikte kızgın ocağa atıncaya kadar hiçbir sonuç elde edememiştir. Kauçuğu bir türlü eritemeyen Goodyear bu maddeyi gece boyunca ısıtınca ertesi gün karışımın oldukça esnek olduğunu fark etmiştir. Esnek, sağlam, siyaha yakın bir madde elde etmiş böylece kükürtle vulkanize edilmiş bir kauçuk olan ‘’ libonit ‘’ elde etmeyi başarmıştır. Kükürtle sertleştirme yöntemine de vulkanizasyon adını verdi. Bugün kullandığımız PVC ve PU gibi polimerlerin atası Goodyear’ın keşfi olan bu tür kauçuktur.

Ancak Goodyear’ın keşfine yatırım yapacak kadar inanan birini bulması iki yıl sürmüş ve işlemini mükemmelleştirdiği 1844 yılında ilk patentini almayı başarmıştır. Bunu izleyen yıllarda orijinal işlemini çeşitli kullanımlara uygulaması için kendine altmış patent daha verilmiştir, ancak patent hakkını ihlal nedeniyle sayısız mahkemesi olan Goodyear, 1852’de Daniel Webster’in kendisini savunmasıyla kesin başarıya ulaşmıştır. Goodyear, Webster’a kendisini savunması için 15.000 dolar ödemiştir ki bu ücret şimdiye kadar bir Amerikan avukatına ödenmiş en yüksek ücrettir.

Goodyear arkadaşlarına büyük bir keşif yaptığını anlatmış fakat arkadaşları onu daha önce de çok dinledikleri için bu fikrine önem vermemişlerdir. Birkaç yıl bununla mücadele eden Goodyear’ın maddi durumu giderek kötüleşmiş sonunda New York’a gidip çalışmalarını William Ryder’a ve onun kardeşi Emory’ye gösterince keşfinin değeri anlaşılmış ve üretime başlanmıştır. Goodyear bu sırada da yine bazı olumsuz olaylarla karşılaşmış ve Ryder kardeşler başarısız olup işi devam ettirememişlerdir.

Goodyear, Springfield Massachusetts’de küçük bir fabrikayla yeniden işe başlamış, kayınbiraderi de Ryder’ın yerini satın almştır. 1844’de işlemin iyi olduğundan emin olunca patent alan Goodyear, Fransa ve İngiltere’den yasal formaliteler nedeniyle patent almayı başaramamıştır. İngiltere’de fabrika da kuramamasına rağmen Goodyear’ın ürünleri bu ülkede 1851 yılında Uluslararası Sergi’de gösterilmiştir. Bu sırada Springfield’deki fabrikayı kardeşleri Nelson ve Henry işletmeye devam etmişlerdir.

1852’de bir Fransız şirketi Aigle, Goodyear’a ayakkabı yapması için lisans vermiştir. 1855’te ise Charles Goodyear Fransız İmparatoru tarafından Büyük Onur Madalyasıyla şereflendirilmişti. Anca Fransa’da onun yöntemiyle üretim yapan bir vulkanize kauçuk fabrikası yine başarısız olmuştur. 1855’de borçlarından dolayı Paris’te tutuklanıp hapse atılmıştır.

Goodyear hayatı boyunca, kendisini zengin edecek olan tüm üretim karını harcayarak deneyler yapmıştır. Öyle ki her şeyi kauçuktan yapmayı denemiştir; kağıt para, müzik aletleri, bayraklar, takılar, gemi sancakları, hatta gemileri bile… Kendi portresini de kauçuğun üstüne çizdiren mucit, kıyafetlerini, şapkalarını, yeleklerini hep kauçuktan yaptırmıştır.

Goodyear’ın Bugün Uygulama Sahası Bulan Fikirlerinden Bazıları…

Bugün Goodyear’ın fikirlerinden bazıları uygulama sahası bulmuştur. Örneğin besin paketlemeleri kauçuktan elde edilen plastik olan Pliofilm içine sarılmaktadır. Goodyear bu uygulamayı 1850’de tavsiye etmiştir. Kauçuk boya, araba yayları, feribot tamponları, tekerlekli el arabalarının lastikleri, şişme yataklar onun 100 yıl önce tarif ettiği yeni keşiflerdir.

1860’da New York’da öldüğünde 200.000 dolar borcu olan Goodyear’ın ailesinin zorluk çekmemesi sağlamak için yetkililer yardımcı olmuşlardır. Oğlu Charles Jr. Daha becerikli olduğundan ayakkabı fabrikasından kendisine küçük bir gelir elde etmeyi başarmıştır. Bugün Goodyear ile direk ilgisi olan tek şirket bir zamanlar orada direktörlük yaptığı United States Rubber’dir.

Goodyear’ın ölümünden yaklaşık 40 yıl sonra 1898’de Frank Seiberling tarafından Goodyear Tire and Rubber Şirketi kurulmuştur. 8 Şubat 1976’da Uluslararası Ünlü Kaşifler Dairesi’nin seçtiği altı kişisinden biri Charles Goodyear olmuştur. Ayrıca kendi kasabası olan Woburn’de de onun adını taşıyan bir ilkokul bulunmaktadır.