Böcekler Kehribar İçinde Nasıl Korunur?

Fosillerden konuştuğumuzda aklımıza hemen hayvan kabukları, kemikleri veya dişleri gelir. Ancak genellikle, fosilleşmiş kehribar içinde gözlerinden, kanatlarına ve antenlerine kadar tamamen korunabilmiş minik hayvanlar buluruz.

Kehribar, günümüzde nesli tükenmiş bazı canlıları ( örneğin Japonya’da 87 milyon yıl önce sıkışıp kalmış bir peygamberdevesini ) bizzat görebilmemizi sağlar.

Böcekler Kehribarın İçine Nasıl Girer?

Kehribar, bir zamanlar canlı bir ağacın kabuğundan sızarak fosilleşen reçinedir. Bir ağacın gövdesine tırmanırken yapışkan reçineye takılan bir böcek düşünün. Yüzyıllar geçer, ağaç ölür ve çürür, kuru reçine parçası sertleşir. Üzeri tortuyla kaplanır ve zamanla reçine toprak altına gömülür.

Zaman geçtikçe böceğin kendi türleri de dahil olmak üzere, pek çok hayvan ve bitki ortadan kaybolarak yeryüzünün toprağına karışır. Bu esnada reçine sertleşerek fosile döner. Fosilleşmiş reçineyi taşıyan tortular büyük kara parçalarının hareketiyle yukarı doğru itilir. Ve bir gün bilim insanları, fosil aramak üzere kazı yaparken bir parça pürüzsüz ve yarı saydam kehribar bulurlar. İçerisinde ise milyonlarca yıldır altın hücresinde bekleyen bir böcek vardır.

Bilim insanları, çok uzun zaman önce nesli tükenmiş olan binlerce karınca türünü barındıran kehribarları gün yüzüne çıkarmışlardır. Ancak kehribarlar içinde hapsolan tek şey haşereler değildir. Küçük kurbağalar, kıl ve tüyler, yapraklar ve meyveler, örümcek ağları, bakteriler ve eski Dünya’ya ait diğer kalıntılar da bulunmuştur.

Bugüne değin kehribar içinde bulunan en eski canlılar İtalya’da keşfedilen iki küçük kurtçuktur. Kurtlar 230 milyon önce, yeryüzünün büyük kısmı Süper Kıta ( Pangea ) adı verilen geniş ve tek bir kıta halindeyken yaşamışlardı. Bilim insanları, kurtların reçine salan ağaçlardan beslenerek bilmeden kendi sonlarını hazırlamış olabileceklerini söylüyorlar.

Bazen de kehribarlar içlerinde geçmişten bir manzara saklarlar. Yeni açan bahar çiçekleri, beyaz kozalardan çıkan yavru örümcekler ve kehribarlar içindeki en ürkütücü görüntülerden biri olan avının üzerine atılmaya çalışan yırtıcı bir hayvan.

Burma’da ( Myanmar ) bir madende gömülü bir fosil bulundu. İçinde, talihsizce örümcek ağına yakalanmış küçük bir erkek arı bulunuyordu. Üzerine çıkmaya çalışan ise ağı ören genç bir örümcekti. Arı, kendisini yemeye hazırlanan örümceğe bakmaktadır. Yakınlarda ise ikinci bir örümcek, ağda pusuda beklemektedir.

Ancak örümcek daha harekete geçmeden, hepsi akan reçineye takılmış ve sonsuza kadar öylece donup kalmışlardır. Araştırmacılara göre bu meydan okuma, gezegenimizde dinozorlar dolaşırken, yanı bundan 97 ile 110 milyon yıl önce gerçekleşmiştir.